Çin Küresel Temiz Teknoloji Sektöründe Yükselişte
AB'nin net sıfır teknolojiler için yerli üretim kapasitesini artırma hedefi Çin'in sert rekabetiyle karşı karşıya.
Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) tarafından 6 Mayıs yayınlanan ve temiz teknoloji üretiminin hızını değerlendiren bir rapora göre, güneş fotovoltaikleri (PV), bataryalar, rüzgar enerjisi, elektrolizörler ve ısı pompaları gibi temiz teknolojilere yapılan yatırım geçen yıl %70 oranında artarken, Çin küresel yatırımların dörtte üçünü oluşturdu.
Çin, küresel güneş PV modülü üretim kapasitesinin ve batarya üretiminin %80'inden fazlasına ev sahipliği yapmaktadır ve 2023 yılında toplam ihracatın yaklaşık %70'ini oluşturarak dünyanın en büyük elektrikli araç bataryası ihracatçısı konumundadır. Asya devi şu anda katot aktif malzemeler için küresel kapasitenin yaklaşık %90'ını ve anot aktif malzemeler için kapasitenin %97'sinden fazlasını kontrol ediyor - elektrikli araçların veya enerji depolama sistemlerinin üretimi için gereken yüksek kaliteli lityum iyon pillerin üretimi için temel pil bileşenleri.
AB ve ABD'nin her biri batarya üretiminin %5'ini gerçekleştirirken, IEA, Çin de dahil olmak üzere bu üç bölgenin biriktirdiği kapasitenin 2030 yılına kadar %90'ın üzerinde kalmasını beklemektedir.
Düşük işçilik maliyetleri ve devlet sübvansiyonları Çin'i temiz teknoloji yarışında ön sıralarda tutuyor. IEA raporu, 750'den fazla tesisin tesis düzeyinde değerlendirilmesine dayanarak, ABD ve Avrupa'da batarya, rüzgar ve güneş enerjisi üretim tesislerinin Çin'e kıyasla genel olarak %70 ila %130 daha pahalı olduğunu öne sürüyor. Sonuç olarak, güneş PV modül maliyetleri Çin'de Avrupa veya ABD'ye kıyasla yaklaşık %35-65 daha düşüktür.
Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen bugün Çin Devlet Başkanı Xi Jinping'e AB-Çin ilişkisinin “devlet kaynaklı aşırı kapasite, eşitsiz pazar erişimi ve aşırı bağımlılıklar nedeniyle zorlandığını” söyledi; bu konular AB liderleri ve Xi tarafından Paris'teki resmi bir toplantıda ele alınacak.
IEA İcra Direktörü Fatih Birol, bazı teknolojiler için hala daha fazla yatırıma ihtiyaç olduğunu ve temiz enerji üretiminin dünya genelinde “daha geniş bir alana yayılabileceğini” söyledi. Brüksel merkezli SolarPower Europe'un CEO yardımcısı Dries Acke, güneş enerjisi üretiminin tek bir bölgede yoğunlaşmasını “kayda değer bir risk” olarak görürken, mevcut güneş paneli arz fazlasının “piyasa istikrarını tehdit ettiğini” belirtti.
Cleantech for Europe'un İcra Direktörü Jules Besnainou, inovasyonda öncü olmasına rağmen AB'nin temiz teknolojiyi ölçeklendirmek için verdiği mücadeleyi kabul etti.
Besnaiou, “Çin'den gelen haksız rekabet ve giderek daha fazla sübvanse edilen ABD pazarı arasında, oyunumuzu hızlandırmamız gerekiyor. Bu da teknoloji liderliğimizin devam ettiği stratejik sektörlerde üretim kapasitesini artırmaya odaklanmakla ve kamu finansmanını maksimum etki için kullanmak üzere doğru risk azaltma araçlarını kullanmakla başlar.” dedi.
Yasa yapıcı Christophe Grudler AB'nin bu stratejik teknolojiler için tamamen Çin'e bağımlı hale gelmeyi göze alamayacağını söyledi ve Avrupa'da üretimi teşvik etmek için bir çözüm olarak Net-Sıfır Endüstri Yasası'na (NZIA) atıfta bulundu.
Grudler, “Haksız rekabete karşılık vermeliyiz. Örneğin elektrikli araçlar ve rüzgâr enerjisi gibi Çin'in potansiyel olarak yasadışı bazı sübvansiyonlarını soruşturan Komisyon'un çalışmalarını takdirle karşılıyorum.” dedi.
Fransız milletvekili karbon sınır ayarlama mekanizmasının bitmiş ürünleri de kapsayacak şekilde genişletilmesini ve genel olarak Çin'in ekonomik hakimiyetine karşı “daha az saf bir yaklaşım benimsenmesini” önerdi.